دوشنبه، ۱۹ خرداد ۱۴۰۴
رابطه بسیاری از مردم با فرش دستباف خیلی پیچیده نیست و رابطهای نسبتا ساده است و به این محدود میشود که فرش زیبایی را بعد از خرید در فضایی از خانه که برای آن در نظر گرفته اند پهن میکنند و از دیدن آن لذت میبرند، نقش کفپوش را در خانه دارد و به فضا گرمای زندگی میبخشد و از دیدنش هم لذت میبرند. بعضی افراد هم دقت و توجه حرفهایتری در انتخاب دارند و شاید نقش و سبک بافت منطقهای خاص عامل انتخابشان باشد و عدهای هم با نگاهی برای مجموعهداری به سراغ فرش دستباف ایرانی میروند.
اما برای برخی دیگر رابطهای که با فرش دستباف برقرار میکنند و میزان علاقهای که به آن دارند از جنس دیگریست و در سطح متفاوتی قرار دارد!
نگاهی از جهتی متفاوت به فرش دستباف که به آن تحت عنوان یک شی، کالا، یک صنایع دستی و یا اثر هنری نگاه نمیکنند و فرش را یک کانسپت میبیند و این نگاه و رابطه کانسپچوال در مواجهه با فرش خروجیهای متفاوتی را به ارمغان می آورد اما تمامی این خروجیها از منظر نگاه به فرش به عنوان یک کانسپت را میتوان زیر چتر و دستهبندی "سبک زندگی" گرد هم آورد و از منظر "فرش بعنوان گونه ای ازسبک زندگی" آنها را مورد بررسی قرار داد.
در قدم اول و در ادامه به این موضوع میپردازیم که یک کانسپت و بطور خاص فرش چگونه میتواند به زندگی ما وارد و به یک "سبک زندگی" تبدیل شود و در مطالب بعدی به نمونههای موفقی از این امر در ایران و سایر نقاط جهان خواهیم پرداخت.
بطور کلی یک کانسپت زمانی میتواند به "سبک زندگی" تبدیل شود که بر اعمال، عادات و ارزشهای روزانه (شکلهای مختلفی از ابراز و بیان انسان) تأثیر بگذارد و نحوه زندگی و تعامل افراد با جهان را شکل دهد. این تحول اغلب شامل ادغام یک کانسپت بخصوص در هویت فردی و نیز استفاده از آن مفهوم و جریانات حاشیهای اش به عنوان اصولی راهنما برای شکل دادن عادات، رفتارها و ابراز آنهاست که با درک عمیق و درونی سازی آغاز میگردد و به تغییرات رفتاری و سپس تغییر و شکل گرفتن سبک زندگی مبتنی بر یک کانسپت خاص ختم میگردد.
بطور خاص و پیرامون با فرش دستباف ایران، وقتی که به آن بعنوان یک کانسپت نگاه کنیم، پیاده و جاریسازی آن در سبک زندگی شکلهای متفاوتی میتواند پیدا کند، چرا که مواجهه ما دیگر لزوما با فرم و شکل فیزیکی آن نیست و کاربرد آن هم خارج از روال و چارچوب عمومی فرش میتواند باشد، بهترین شکلی که میتوان به وضوح طی این مسیر را در آن مشاهده نمود رویه کاری طراحانی است که در حوزههای مختلف فرش را مبنا و منبع الهام خود قرار میدهند و یا آنرا خارج از چارچوب عادی و به اشکال غیر معمول در ساخته های خود وارد میکنند و اینگونه اشیا، اجسام و محتوایی نو را وارد "سبک زندگی فرشی" خود و دیگران میکنند.
در مطالب بعدی به معرفی و بررسی دقیق نمونههای مختلفی از این رویکرد به فرش خواهیم پرداخت.
در مجموعه فرش حیدریان و زییین هم آثار هنری و صنایع دستی متنوعی وجود دارد که با الهام از گلیم، فرش و نقوش آنها، با نگاهی نو و خارج از چارچوبهای معمول طراحی و ارایه شدهاند و با مراجعه به وبسایت یا فروشگاههای فیزیکی ما میتوانید آنها را مشاهده و در صورت تمایل تهیه کنید.