دوراهی انتخاب بین دو واژه فرش یا قالی ؟
Wednesday، ۵ Amordaad ۱۴۰۱
فرش یا قالی؟
بارها برای همه ما پیش آمده که در دوراهی انتخاب بین دو واژه فرش و قالی مردد بوده‌ایم. همواره این سؤال وجود دارد که فرش و قالی چه فرقی دارند؟
در پاسخ به این سؤال می‌توان به معنی واژه فرش رجوع کرد که همواره در مقابل عرش می‌آید و همه گستردنی‌هایی را شامل می‌شود که روی زمین قرار گرفته و آن را می‌پوشاند. فرش انواع مختلفی دارد که از آن جمله می‌توان به قالی، گلیم، سوزنی، گبه، زیلو و ... اشاره کرد.
قالی، فرشی است پرزدار و کیفیت آن این‌گونه است که سطحی نرم و عایق، مانند خز حیوانات، دارد. واحد شکل‌دهنده به قالی‌ها گره‌هایی است که بر تار آن‌ها بسته می‌شود و تعداد آن‌ها در قالی کیفیت نقش، لمس، استحکام، عایق بودن قالی را مشخص می‌کنند. تعداد گره‌ها در قالی با واحدی به نام رجشمار (رگشمار) اندازه‌گیری می‌شود. تصاویر زیر قالی‌هایی با رجشمارهای مختلف پایین و بالا هستند که در مجموعه حیدریان بافته شده‌اند.
نوع دیگری از فرش که بسیار پرکاربرد بوده و برخلاف قالی پرز ندارد، گلیم است. گلیم بافته‌ای است بدون پرز، و همین بدون پرز بودن، باعث شده در برخی موارد پشت و روی مشابه داشته باشد. گلیم بسته به نوع بافتش با نام‌های مختلفی نظیر گلیم ساده، ورنی و ... شناخته شود. تصاویر زیر نمونه‌هایی از گلیم‌های ساده و سوزنی از مجموعه حیدریان هستند.
گفتنی است که در برخی موارد نیز، ذوق هنرمندان قالی و گلیم را به هم آمیخته و نوع دیگری از فرش را پدید آورده که به گلیم-فرش موسوم بوده و ازجمله فرش‌های مالتی تکنیک محسوب می‌شود. تصاویر زیر دو نمونه از گلیم-فرش‌های مجموعه حیدریان را نشان می‌دهند که در این مجموعه طراحی و تولید شده‌اند.
علاوه بر این‌ها، گبه‌ها، نمدها، زیلوها، جاجیم‌ها و ... نمونه‌های دیگری از فرش‌های ایرانی هستند که در پست‌های بعدی به‌طور مجزا به هر یک می‌پردازیم. تصاویر زیر نمونه‌هایی ازاین‌گونه فرش‌هایی هستند که در مجموعه حیدریان تولید و ارائه می‌شوند.
